Gần đây, có thông tin 3 người trong cùng một gia đình mắc bệnh ung thư, nguyên nhân được các bác sỹ cho rằng là do thường xuyên ăn thức ăn thừa được bảo quản trong tủ lạnh, đã thu hút sự quan tâm lớn của dư luận.
Một số giáo sư và bác sỹ khẳng định nguyên nhân này hoàn toàn có cơ sở khoa học. Đại học Chiết Giang (Trung Quốc) đã làm một số thí nghiệm chứng minh đồ ăn thừa dù được bảo quản trong tủ lạnh ở nhiệt độ thấp vẫn dễ dàng bị phân hủy tạo ra các hợp chất nitrit – một trong những nguyên nhân gây ra bệnh ung thư.
Nitrat (công thức hóa học là NO3-) và nitrit (công thức hóa học là NO2-) là hợp chất của nitơ và oxy, tồn tại trong đồ ăn do kết quả của quá trình phân hủy các hợp chất hữu cơ có nguồn gốc tự nhiên. Thông thường nitrat không gây ảnh hưởng sức khỏe, tuy nhiên nếu nồng độ nitrat quá lớn hoặc nitrat bị chuyển hóa thành nitrit sẽ gây độc cho con người. Nhiễm độc nhẹ biểu hiện bằng tình trạng ngộ độc, độc tích tụ Nitrat lâu ngày sẽ làm tăng nguy cơ mắc các loại bệnh ung thư.
Để đo nồng độ nitrit trong đồ ăn đã nấu chín để qua đêm, các nhà nghiên cứu đã chọn 4 đĩa đồ ăn: rau cải xào, hẹ xào trứng, thịt kho tàu và cá trích kho. Đây là những món ăn được chế biến hợp vệ sinh nguồn thực phẩm bảo đảm, hàm lượng nitrit đạt tiêu chuẩn cho phép. Bốn đĩa thức ăn được bọc kín và bảo quản trong tủ lạnh ở nhiệt độ 40 độ C.
Sau 6 giờ, hàm lượng nitrit trong rau cải xào tăng 16%, hẹ xào trứng tăng 6%, riêng hàm lượng nitrit trong thịt kho tàu và cá kho tăng đến trên 70%, vượt ngưỡng tiêu chuẩn là 3 mg/kg thịt.
Sau 18 giờ, các món ăn được cho vào lò vi sóng hâm nóng rồi mang đi xét nghiệm, hàm lượng nitrit trong rau cải xào đã tăng đột biến, cao hơn 443% so với hàm lượng đo được sau 6 giờ. Hàm lượng nitrit trong cá trích kho cũng tăng đến 54%, hẹ xào trứng tăng 47%, riêng thịt kho tàu không có biến đổi lớn về hàm lượng nitrit.
Theo kết quả thực nghiệm, các món ăn để qua đêm đến trưa hôm sau đều có hàm lượng nitrit cao hơn nhiều lần so với ngưỡng tiêu chuẩn, dù đã được bảo quản trong tủ lạnh.
Bác sỹ Phan Phiên của bệnh viện Tô Bắc (TQ) đưa ra lời khuyên: Thức ăn thừa buổi trưa có thể ăn tiếp vào buổi tối, nhưng mọi người không nên để sử dụng đồ ăn đã để qua đêm, đặc biệt là các món ăn chế biến từ đậu tương, bởi đậu tương rất dễ biến chất tạo ra các hợp chất nitrit. Nhiều người có suy nghĩ sai lầm rằng đồ ăn bảo quản trong tủ lạnh, sau đó đun sôi nấu kỹ lai trước khi ăn sẽ không ảnh hưởng sức khỏe. Thực tế, việc đun nấu ở nhiệt độ cao chỉ giúp diệt các vi khuẩn, nấm mốc có hai trong thức ăn, nhưng hàm lượng các chất độc như nitrit vẫn không thay đổi.
Một quan niệm sai lầm khác là thức ăn được bảo quản trong mùa đông sẽ không lo bị biến chất. Thực tế, nhiệt độ thấp chỉ làm chậm quá trình phân hủy của thức ăn, từ đó xin ra Nitrat các món ăn qua chế biến để trong thời gian dài vẫn bị biến chất, có hại cho sức khỏe.
Bác sỹ Phan Phiên cho biết, rất nhiều trường hợp bị ung thư đều có nguyên nhân xuất phát từ thói quen ăn uống xấu, điển hình là thói quen ăn đồ ăn thừa qua đêm. Không nên ăn qua nhiều đò chiên ráng, các loại thức ăn không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng quán cóc ven đường. Những thói quen này khiến hàm lượng nitrit tích tụ trong cơ thể ngày một nhiều, thời gian dài sẽ dẫn đến ung thư.
Bác sỹ Phan Phiên cho rằng tuân thủ một chế độ ăn uống lành mạnh giúp con người phòng tránh được rất nhiều bệnh tật và giảm nguy cơ bị ung thư xuống mức thấp nhất.
Bài viết được viết bởi Hữu Thịnh